Chương trình Visa Kỹ Năng Đặc Định (Tokutei Ginou – 特定技能) ra đời như một giải pháp chiến lược nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng tại Nhật Bản, đồng thời mở ra cánh cửa rộng lớn cho hàng triệu lao động quốc tế khao khát xây dựng tương lai tại đất nước mặt trời mọc. Tuy nhiên, không ít người đang đứng trước ngưỡng cửa này vẫn còn bối rối trước sự khác biệt giữa Kỹ Năng Đặc Định Loại 1 (Tokutei Ginou 1-gou) và Kỹ Năng Đặc Định Loại 2 (Tokutei Ginou 2-gou).
Là một chuyên gia trong lĩnh vực di trú và định cư, chúng tôi hiểu rằng việc nắm rõ bản chất, điều kiện và quyền lợi của từng loại visa không chỉ là kiến thức cần thiết mà còn là kim chỉ nam định hướng cho hành trình dài hạn của bạn. Bài viết này sẽ phân tích chuyên sâu, giúp quý vị có cái nhìn toàn diện nhất, từ đó đưa ra lựa chọn sáng suốt cho con đường sự nghiệp và cuộc sống tại Nhật Bản.
Visa Kỹ Năng Đặc Định (Tokutei Ginou) – Cầu Nối Ước Mơ Nhật Bản
Chính phủ Nhật Bản giới thiệu chương trình Tokutei Ginou vào tháng 4 năm 2019, như một cải cách mang tính đột phá trong chính sách thu hút nhân lực nước ngoài. Mục tiêu chính là thu hút lao động có kỹ năng trong các ngành nghề đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng, không chỉ dừng lại ở các vị trí công việc đơn giản mà còn hướng tới các kỹ năng chuyên sâu hơn. Chương trình này được kỳ vọng sẽ tạo ra một luồng gió mới, bổ sung nguồn nhân lực chất lượng, đồng thời mang lại cơ hội công việc ổn định, thu nhập tốt và môi trường làm việc chuyên nghiệp cho người lao động nước ngoài.
Điểm khác biệt lớn nhất của Tokutei Ginou so với chương trình Thực tập sinh kỹ năng (TTS) là người lao động được phép đổi công ty trong cùng ngành nghề và được hưởng mức lương, chế độ đãi ngộ tương đương với người Nhật bản xứ. Đây chính là bước tiến lớn, thể hiện sự công bằng và nâng cao vị thế của lao động quốc tế tại Nhật.
Kỹ Năng Đặc Định Loại 1 (Tokutei Ginou 1-gou) – Bước Khởi Đầu Vững Chắc
Tokutei Ginou 1-gou (特定技能１号) là loại visa phổ biến và là điểm khởi đầu cho phần lớn lao động nước ngoài muốn làm việc tại Nhật Bản theo diện kỹ năng đặc định. Đây được xem là con đường chuyển tiếp lý tưởng cho các thực tập sinh kỹ năng đã hoàn thành chương trình hoặc những người có kỹ năng cơ bản muốn sang Nhật làm việc.
Điều Kiện Tham Gia Tokutei Ginou Loại 1
- Kinh nghiệm & Kỹ năng: Yêu cầu có kinh nghiệm và kỹ năng ở mức độ nhất định, có khả năng thực hiện ngay các công việc cụ thể mà không cần đào tạo quá nhiều. Điều này thường được chứng minh qua việc hoàn thành chương trình Thực tập sinh kỹ năng loại 2 hoặc vượt qua kỳ thi đánh giá kỹ năng ngành nghề tương ứng tại Nhật Bản hoặc các quốc gia được công nhận.
- Trình độ tiếng Nhật: Yêu cầu có khả năng hiểu và giao tiếp tiếng Nhật ở mức độ hàng ngày (tương đương N4 trở lên), được chứng minh qua kỳ thi năng lực tiếng Nhật (JLPT N4, JFT-Basic, v.v.).
- Độ tuổi: Thường từ 18 tuổi trở lên.
- Không vi phạm pháp luật: Không có tiền án tiền sự, không bị trục xuất khỏi Nhật Bản trước đây.
Ngành Nghề Áp Dụng Tokutei Ginou Loại 1
Hiện nay, Tokutei Ginou Loại 1 áp dụng cho 12 ngành nghề đang thiếu hụt lao động trầm trọng tại Nhật Bản. Các ngành nghề này rất đa dạng, bao gồm:
- Chăm sóc điều dưỡng
- Vệ sinh tòa nhà
- Công nghiệp vật liệu, sản xuất công nghiệp
- Chế tạo máy móc công nghiệp
- Công nghiệp điện, điện tử và thông tin
- Xây dựng
- Đóng tàu và hàng hải
- Bảo dưỡng, sửa chữa ô tô
- Hàng không
- Khách sạn
- Nông nghiệp
- Ngư nghiệp
- Chế biến thực phẩm và đồ uống
- Dịch vụ ăn uống
Quyền Lợi & Hạn Chế của Tokutei Ginou Loại 1
- Thời gian lưu trú: Tối đa 5 năm, không được gia hạn thêm nếu không chuyển đổi sang Tokutei Ginou Loại 2 hoặc visa khác.
- Bảo lãnh gia đình: Không được phép bảo lãnh vợ/chồng, con cái sang Nhật sinh sống.
- Cơ hội chuyển đổi: Có thể chuyển đổi sang các loại visa khác như Tokutei Ginou Loại 2 hoặc visa Kỹ sư/chuyên gia nếu đáp ứng đủ điều kiện.
Kỹ Năng Đặc Định Loại 2 (Tokutei Ginou 2-gou) – Con Đường Đến Định Cư Lâu Dài
Tokutei Ginou 2-gou (特定技能２号) là phiên bản nâng cấp, là đỉnh cao của chương trình Kỹ Năng Đặc Định, mở ra cánh cửa cho những người lao động quốc tế thực sự có kỹ năng và kinh nghiệm vượt trội để định cư lâu dài tại Nhật Bản. Đây là đích đến của nhiều người muốn gắn bó trọn đời với đất nước này.
Điều Kiện Tham Gia Tokutei Ginou Loại 2
- Kỹ năng cao cấp & Kinh nghiệm: Yêu cầu trình độ kỹ năng chuyên môn vượt trội, có kinh nghiệm thực tế lâu năm và thậm chí có khả năng đảm nhiệm vai trò quản lý, hướng dẫn người khác. Điều này được chứng minh qua kỳ thi đánh giá kỹ năng cấp độ cao hơn (thường phức tạp và yêu cầu kiến thức sâu rộng hơn Loại 1).
- Trình độ tiếng Nhật: Không có yêu cầu chính thức về chứng chỉ tiếng Nhật, nhưng trên thực tế, để vượt qua kỳ thi kỹ năng cao cấp và làm việc ở vị trí quản lý, giao tiếp lưu loát tiếng Nhật là điều kiện tiên quyết.
- Hoàn thành Tokutei Ginou Loại 1: Thông thường, bạn phải có kinh nghiệm làm việc ở Nhật dưới dạng Tokutei Ginou Loại 1 trong một thời gian nhất định (ít nhất 2 năm) trước khi đủ điều kiện thi lên Loại 2.
Ngành Nghề Áp Dụng Tokutei Ginou Loại 2
Số lượng ngành nghề áp dụng Tokutei Ginou Loại 2 hiện đang rất hạn chế, chỉ bao gồm:
- Xây dựng (Construction)
- Đóng tàu và Hàng hải (Shipbuilding/Marine Industry)
Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản đang xem xét mở rộng thêm các ngành nghề khác cho Tokutei Ginou Loại 2 trong tương lai gần, đặc biệt là ngành Chăm sóc điều dưỡng, vốn đang rất thiếu hụt và có vai trò quan trọng trong xã hội già hóa của Nhật Bản.
Quyền Lợi Vượt Trội của Tokutei Ginou Loại 2
- Thời gian lưu trú: Không giới hạn. Visa sẽ được gia hạn liên tục, cho phép bạn ở lại Nhật Bản vô thời hạn miễn là bạn vẫn duy trì công việc và đáp ứng các điều kiện khác.
- Bảo lãnh gia đình: Đây là quyền lợi nổi bật nhất! Người có visa Tokutei Ginou Loại 2 được phép bảo lãnh vợ/chồng và con cái sang Nhật sinh sống cùng.
- Cơ hội định cư: Với việc lưu trú không giới hạn và quyền bảo lãnh gia đình, Tokutei Ginou Loại 2 được coi là con đường thẳng tiến tới việc xin visa vĩnh trú (Eijuuken – 永住権) tại Nhật Bản sau một thời gian nhất định (thường là 10 năm sinh sống và làm việc hợp pháp).
Bảng So Sánh Chi Tiết: Tokutei Ginou Loại 1 vs Loại 2
Để quý vị dễ hình dung, chúng tôi xin cung cấp bảng so sánh chi tiết các tiêu chí quan trọng giữa hai loại visa này:
| Tiêu Chí | Kỹ Năng Đặc Định Loại 1 (Tokutei Ginou 1-gou) | Kỹ Năng Đặc Định Loại 2 (Tokutei Ginou 2-gou) |
|---|---|---|
| Mục tiêu | Lao động có kỹ năng cơ bản, thực hiện công việc cụ thể. | Lao động có kỹ năng chuyên sâu, có thể đảm nhiệm vai trò quản lý/hướng dẫn. |
| Điều kiện Kỹ năng | Đạt kỳ thi kỹ năng cơ bản hoặc hoàn thành TTS loại 2. | Đạt kỳ thi kỹ năng cấp độ cao hơn, kinh nghiệm làm việc lâu năm. |
| Trình độ tiếng Nhật | Cần N4 hoặc tương đương (JLPT N4, JFT-Basic). | Không yêu cầu chứng chỉ chính thức, nhưng thực tế cần giao tiếp thành thạo. |
| Thời gian lưu trú | Tối đa 5 năm, không gia hạn thêm. | Không giới hạn, được gia hạn liên tục. |
| Ngành nghề áp dụng | 12+ ngành nghề đa dạng. | Chỉ Xây dựng và Đóng tàu/Hàng hải (có thể mở rộng). |
| Bảo lãnh gia đình | Không được phép. | Được phép bảo lãnh vợ/chồng, con cái. |
| Cơ hội định cư (Vĩnh trú) | Chưa trực tiếp, cần chuyển đổi sang visa khác. | Con đường rõ ràng tới visa vĩnh trú. |
Ai Nên Hướng Tới Tokutei Ginou Loại 1? Ai Nên Mục Tiêu Loại 2?
Tokutei Ginou Loại 1 Phù Hợp Với:
- Các bạn thực tập sinh kỹ năng đã hoàn thành chương trình và muốn ở lại Nhật làm việc thêm.
- Những người có kinh nghiệm làm việc nhất định trong các ngành nghề được phép và mong muốn sang Nhật làm việc trong 5 năm để tích lũy kinh nghiệm, tài chính.
- Người muốn tìm kiếm cơ hội trải nghiệm môi trường làm việc Nhật Bản mà chưa có ý định định cư lâu dài.
Tokutei Ginou Loại 2 Dành Cho:
- Những cá nhân đã có kinh nghiệm sâu rộng, kỹ năng vượt trội và khao khát xây dựng cuộc sống lâu dài tại Nhật Bản.
- Người muốn đưa gia đình sang Nhật sinh sống, cùng nhau an cư lập nghiệp.
- Người sẵn sàng đầu tư thời gian và công sức để nâng cao trình độ chuyên môn, hướng tới các vị trí cao hơn và cơ hội định cư bền vững.
Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Di Trú
Việc lựa chọn giữa Tokutei Ginou Loại 1 và Loại 2 không chỉ đơn thuần là chọn một loại visa, mà là định hình tương lai của bạn tại Nhật Bản. Nếu bạn đang ở giai đoạn đầu, Tokutei Ginou Loại 1 là bệ phóng vững chắc để bạn làm quen với văn hóa làm việc, tích lũy kinh nghiệm và nâng cao trình độ. Hãy tận dụng tối đa 5 năm này để học hỏi, trau dồi kỹ năng và tiếng Nhật, tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu cao hơn.
Đối với những ai có tầm nhìn dài hạn, muốn định cư, đưa gia đình sang Nhật và đạt tới một vị thế chuyên gia, việc đặt mục tiêu Tokutei Ginou Loại 2 ngay từ đầu là vô cùng quan trọng. Điều này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về chuyên môn, tinh thần không ngừng học hỏi và nỗ lực vượt trội trong công việc. Hãy tìm hiểu kỹ lộ trình thi cử, các yêu cầu của ngành nghề bạn đang theo đuổi để có kế hoạch phát triển bản thân hiệu quả nhất.
Trong mọi trường hợp, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia di trú uy tín. Chúng tôi sẽ giúp bạn đánh giá tình hình cá nhân, đưa ra lời khuyên phù hợp nhất và hỗ trợ bạn trong suốt quá trình chuẩn bị hồ sơ, thủ tục để đạt được mục tiêu của mình. Tương lai tại Nhật Bản đang rộng mở, hãy nắm bắt cơ hội một cách thông minh và chuyên nghiệp nhất!